Wat wordt het Bord van het Jaar 2015?

Het einde van het jaar nadert. Dus is het weer tijd voor de verkiezing van het Bord van het Jaar. Er zijn drie categorieën, met in elk een select aantal genomineerden:

Beste bord van 2015

Slechtste bord van 2015

Leukste bord van 2015

Klik op de links voor een overzicht van de genomineerde borden in de betreffende categorie. Enkele dagen voor het einde van het jaar hakt de redactie, nu in de hoedanigheid van deskundige en volstrekt onafhankelijke jury, de knoop door.

Kortom, de spanning stijgt.....wie gaat er dit jaar met de eretitel Bord van het Jaar strijken?

BinnenhofBord?

Dank aan @StadsmaRienier, die 'm weer tegenkwam bij @mirjamdewinter

Het gerucht gaat dat de gemeente Hilversum deze borden wil plaatsen bij het plaatselijke Mediapark. Bij het partijbureau van sommige politieke partijen lijkt me echter ook geen gekke plek. Maar zo'n bureau hebben ze niet allemaal, naar ik begrijp. Is dit dan niet gewoon het ultieme BinnenhofBord? Bereiken we iedereen die het aangaat in één keer.....

Ken uw klassiekers

Uit Superstarmagazine. Met dank aan @RoosVonk

Een kunstenaarscollectief verblijdde onlangs een oversteekplaats in het Noorse plaatsje Orje met dit prachtige bord. Mocht de generatiekloof hier gaan opspelen: het is een verwijzing naar de beroemde Ministry of Silly Walks-sketch van Monthy Python. En dus staken de dorpsbewoners hier nu met de meest vreemde bewegingen over. Het bord leidde wel tot zure reacties van het Noorse Nationale Instituut voor Openbare Wegen. Een manager van dat instituut liet aan The National (een engelstalig medium uit Noorwegen) weten dat het geen pas geeft om borden te maken die verward kunnen worden met echte borden. Nee, dat vinden wij ook. Maar nu even niet......

Een kwestie van prioriteiten....

Sorteercentrum PostNL, Amsterdam

Toon mij uw borden en ik zeg u hoe uw organisatie in elkaar zit....

Een paar jaar geleden moest ik rouwkaarten afgeven op dit sorteercentrum van Post NL. Tot mijn verbazing zag ik dat het parkeervak vlak bij de ingang niet voor bezoekers was, maar voor de manager van het sorteercentrum. Bezoekers moesten maar even verderop parkeren. En invaliden? Die mochten nog verder! In mijn naïviteit dacht ik dat men kennelijk de hoofdingang net had verplaatst. Want de volgorde invaliden - bezoekers - manager sorteercentrum leek me toch een stuk logischer. Voor een bedrijf dat zich ook maar iéts aan klanten - mensen - gelegen laat liggen tenminste. Dus ik vroeg dat even na bij het personeel. Nee hoor, was het blije antwoord, de ingang is nooit anders geweest. OK, zoveel dus voor de mensgerichtheid van deze organisatie. Een tijdelijk foutje dan wellicht?

Nee dus. Want laatst was ik er weer. Weer voor dezelfde droeve aangelegenheid. En weer werd mij door hetzelfde bordje streng verwezen naar de parkeerplaatsen verderop. Stel je toch voor dat je als manager een paar meter zou moeten lopen! De bordjes maken glashelder hoe de prioriteiten van Post.NL liggen. Structureel. Opeens begrijp ik veel gemakkelijker waarom PostNL nu al jaren met z'n personeel overhoop ligt......

Shared Vrees

Achterzijde A'dam CS, december 2015

  

Amsterdam startte net een interessant experiment. Achter Centraal Station is een deel van het fiets- en voetgangersgebied ingericht als shared space: een verkeersruimte waar verschillende vervoerssoorten (hier voetgangers, fietsers, snor- en bromfietsers) zonder verdere regulering door elkaar kunnen bewegen. De gedachte is dat mensen zélf zorgen dat dat ook veilig verloopt. Uit artikelen in Het Parool van de afgelopen maanden werd duidelijk dat lang niet iedereen er vertrouwen heeft dat dat goed gaat: er leek vooral sprake van een shared vrees.

Ik vind shared space een prachtig concept, uit onderzoek blijkt ook dat deze verkeerskundige invulling van de participatiesamenleving prima kan werken. Maar achter Amsterdam CS is de uitdaging wel érg groot. Hier mengen zich immers niet alleen verschillende vervoerssoorten, ze hebben ook nog eens een verschillende mindset (gehaaste Amsterdammer versus relaxte dagjesmens) én ze hebben verschillende impliciete codes. Zo wijken wij in Nederland bij een tegenlegger instinctief vanzelf naar rechts uit, de Britse toerist uit doet hetzelfde naar links. En in shared space heeft dat nare gevolgen……

Het is dus moedig om op zo’n plek shared space te introduceren. Ik vind die poging ook echt de moeite waard. Je hebt dan wel de dure plicht om het héél goed te doen. In het ontwerp, in de uitvoering, in de introductie. Helaas ging het daar meteen mis.  

De ontwerpers hadden kennelijk hun vakliteratuur niet bijgehouden, anders hadden ze geweten dat je met een beetje nudging al een belangrijke voorwaarde voor succes inbouwt. Een doordacht(er) kleurpatroon in het wegdek en de aanlooproutes had ervoor zorgen dat iedereen als vanzelf al de snelheid matigt. Helaas..….effe vergeten. Een stevige communicatiecampagne dan, om te zorgen dat snel de goede sociale norm ontstaat? Helaas…

Dan kan je tenslotte met heldere borden natuurlijk nog wat doen. Maar ook hier helaas… Wie vanuit het oosten komt ziet een bord rechts dat een voetpad aankondigt, waarop brom-fietsers zijn toegestaan. Maar links van dezelfde weg zegt een bord dat hetzelfde gebied een fietspad is, waarop brommers gevraagd wordt de snelheid te matigen. Wie van de pont het gebied betreedt leest echter dat vóetgangers gevraagd wordt de snelheid te matigen. (Brom)fietsers moeten kennelijk met de pont terug, want die mogen er in het geheel niet komen. En nog weer van een andere kant moeten bromfietsers het zelf maar uitzoeken: het toeleidende fietspad blijkt alleen voor fietsers, zonder dat wordt aangegeven hoe de bromfietsers dan wél moeten rijden. Dus crossen die toch maar allemaal over dat pad waar ze eigenlijk niet mogen komen. Aan de bebording is dus werkelijk geen touw vast te knopen…..

De Amsterdamse wegbeheerder neemt de ‘je zoekt het zelf maar uit’ –filosofie van shared space dus kennelijk wel érg letterlijk. Nu introduceerde het ministerie van IVV onlangs twaalf nieuwe verkeersborden. Als ik dit experiment bekijk bekruipt me het gevoel dat ze één bord over het hoofd hebben gezien: “Pas op, onbehoorlijk bestuur”. Want dat bord wordt hier node gemist. Die shared vrees was wellicht zo gek nog niet....

Art. 5.12 APV

Rotterdam, september 2015

O ja, natuurlijk, art. 5.12 APV! Nou heb ik de APV-app nog niet op de smartphone staan, maar zei dat niet: “gij zult in zo’n mooie stad geen borden slordig scheef in de grond plaatsen en geen borden ophangen die zonder bril niet te lezen en zonder uitleg niet te begrijpen zijn?” Zoiets, ja. Toch maar goed, zo’n verordening, wat zonder dat wordt het een zooitje. Is er dus een stadswacht in de buurt die hiervoor een verbaal kan uitschrijven?

De ezel en het bord

Mauritskade, Amsterdam, oktober 2015

Eén van de eerste bijdragen op dit blog ging over het bord Use it, Lose it. Een angstaanjagend bord uit de Amsterdamse regio, dat door @JanHoek treffend werd beschreven als Bangbord. Een omschrijving die wij van harte hebben overgenomen (en waarop ook de rest van onze bordenindeling is gebaseerd). Ook van anderen kreeg het bord veel kritiek.

Je zou dus denken dat, toen het tijd werd de borden te vernieuwen, er voor een andere, genuanceerde insteek werd gekozen. Niets van dat al. Dus siert nu Hold Me Close! Stay Alert! het Amsterdamse straatbeeld. Dezelfde vormgeving, dezelfde uitstraling, maar nu met een nog angstaanjagender strekking. Want één boodschap die je uit het bord op kan pikken is dat je hier voorzichtig moet zijn met je telefoon, omdat je er zo van kan worden beroofd. Dat zal wel de boodschap zijn die de ontwerpers oorspronkelijk voor ogen hadden.

In hun tunnelvisie hebben zij de tweede boodschap die je uit het bord op kan pikken kennelijk over het hoofd gezien. Stay Alert en hou je telefoon maar in de aanslag. Want het is hier levensgevaarlijk! Onzin, zo weet de Amsterdammer, maar wat denk je hier als een beetje angstig aangelegde bezoeker? Zie je wel dat Amsterdam niet pluis is? Wegwezen!

Dat laatste zou ik overigens het liefst tegen de ontwerpers (of hun opdrachtgevers) willen zeggen.  Want met dit tweede Bangbord is het duidelijk: een ezel stoot zich niet twee keer aan dezelfde steen, maar kennelijk wel aan hetzelfde bord.

Let op! Zand

Scheveningen

Van Linda Alonso kregen we bovenstaand bord toegestuurd (dank!). Een 'open deur' bord van jewelste. Of is er een woord van het bord verwijderd door grappenmakers?

Liefdevolle eenvoud

La Tête, Stenen Hoofd, Amsterdam

Zelden zo'n briljant bordje gezien. Heel simpel, maar erg effectief. Het spreekt alleen de doelgroep aan waar het om gaat. Niet met een gebod of verbod, maar door op een nuchtere manier op het gevaar te wijzen. Als ouder weet je meteen wat je te doen staat. En je weet ook nog wat anders. Namelijk dat dit een ontspannen plek, is met aandacht voor jou en voor wat voor jou belangrijk is. Wat wil je nog meer?

Niet in de vakken parkeren...

Verbindingsdam, Amsterdam, december 2015

Volgens dit bord geldt hier een parkeerverbod, maar dan alleen in de vakken. Bijzonder. Zouden ze van de vakken bloemperken gaan maken? Een campagne voor Amsterdam Duurzaam? Geen idee. Maar regels zijn regels, dus we parkeren maar gewoon op de weg. Daar geldt het parkeerverbod immers expliciet niét. En dan maar hopen dat de parkeerwachters hun borden ook goed lezen…

 (Daar had ik uiteindelijk toch geen fiducie in. Dus ongehoorzaam geweest en in een vak geparkeerd. Pfff….…goed afgelopen).

Groene golf?

Via @Tonlegerstee en @NudgeNL

Rotterdam geeft sinds kort het begrip Groene Golf een heel nieuwe invulling. Het begrip golf is trouwens wat overdreven: er is heel wat minder water nodig om fietsers op deze kruising eerder groen te geven. Het minste buitje volstaat. Toch een briljante poging om fietsen (nog) aantrekkelijker te maken. Ook Rotterdam nudget dus. Nu nog als proef, die vast niet per ongeluk in het natte seizoen van start is gegaan. Ik kan niet wachten om hier een keer langs te fietsen. Met - voor alle zekerheid - de plantenspuit in de bidonhouder natuurlijk. Zal je net zien dat die sensor heel ergens anders zit.....

Héé fietsendief, daar ben je weer!

Bernadottelaan, Utrecht

Deze priemende ogen zagen we eerder op andere plekken. Blijkbaar dringt het bij meerdere gemeenten door dat het tonen van ogen corrigerend werkt - ook als die ogen niet echt zijn.

Grappig trouwens dat het elke keer dezelfde persoon is. Ik denk dat ik hem vanaf nu 'Big Brother' ga noemen.

Bekijk de bijna identieke borden in Dordrecht en Woerden.

Over smaak valt niet te twisten?

Ramplaankwartier, Haarlem, november 2015

Pappa, pappa, waarom reed je net dat meisje van de zebra? Dat was omdat ik zo werd afgeleid door die idiote, eh... aandoenlijke borden langs de kant, kindje. Tja pap, het waren er ook wel veel, hè? Aan elke lantaarnpaal één!

Ik vond tot voor kort de mensen die zeiden dat de participatiesamenleving ook schaduwzijden heeft maar zure zeuren. Maar ik snap nu waar ze het over hebben. Dat deze borden in het Haarlemse Ramplaankwartier staan is ook vast geen toeval. Of ben ik nu zelf zo'n zure zeur geworden?

Dialoog

Een beetje beroerde foto wellicht, maar dit bord is her en der in het land zichtbaar rond de bouwplaatsen van zogenaamde Bewuste Bouwers. Het nodigt op een vriendelijke manier uit om het even te melden als er iets is waar u hinder of overlast van ervaart. Een mooie, simpele manier om opstapelende ergernis te voorkomen (onderdeel van een breder pakket aan maatregelen). Het zet als het ware de eerste stap in het aangaan van de dialoog. Het staat of valt natuurlijk natuurlijk met de mate waarin daarna ook iets met meldingen wordt gedaan.