Zoeken in deze blog

31 juli 2014

Confronterend beeld

Gevonden voorwerpen depot Amsterdam CS

Een beeldscherm waarop je jezelf ziet heet in het jargon van de security industrie een 'confrontatiemonitor'. Het idee is dat voorbijgangers zich door dit soort schermen bewust worden van de aanwezige bewakingscamera's. Dat moet er op zijn beurt weer toe leiden dat boeven hun snode plannen niet ten uitvoer brengen ("Ze zien hier alles") en brave burgers zich een stuk veiliger voelen ("Hier is toezicht, dus het is hier veilig").

Dit is echter een mislukte confrontatie. Want vandalen hebben de stickers onder het beeldscherm er voor een deel afgepulkt. De enige boodschap die dit BeheerloosBord nog afgeeft is dat je hier wel wordt gefilmd, maar dat er niemand naar je kijkt. De eigenaar had wel geld voor een camera en een confrontatiemonitor, maar niet voor een schone, hele en dus veilige omgeving. Kortom: zonde van de moeite.

22 juli 2014

Bakfietsen toegestaan

Stationsplein Amersfoort

Visuele drukte in Amersfoort: drie bordjes over de fietsenstalling. Of nee, wacht: dit gaat juist niet over de fietsenstalling, maar over de stalling voor brom- en snorfietsen. Dat je dat niet meteen begrijpt komt door de twee andere bordjes, denk ik. Het onderste bordje is er voor de fietsendieven. Haal het maar niet in je hoofd hier een fiets te jatten, want ze zien je zo met een of ander GPS signaal. Maar aangezien dit dus juist geen stalling voor fietsen is, vraag ik me even af wat dat bord hier doet. Maar het BrulBord in het midden overschreeuwt alles. Bakfietsen zijn hier toegestaan. Okee, maar waarom is dat blijkbaar de belangrijkste mededeling en niet - zoals logisch zou zijn - een soort voetnootje onder het bovenste bord? Je ziet het vaker: onderborden die alle aandacht voor zichzelf opeisen. Eigenlijk is het dus ook een BeheerloosBord: hier is niet met de ogen van de burger naar gekeken.

17 juli 2014

Mooie mensen fietsen

Tunnel in Apeldoorn

Ik zag dit bord vanmorgen in een fietstunneltje onder het station van Apeldoorn. (Voor de oplettende foto-detective: die fietswielen en dat been onder 'FIET' zijn dus van mij).

Ik vind dit een BriljantBord. Dat vond ik eerst puur gevoelsmatig, maar ik kon er later ook nog een aantal concrete redenen voor geven:
1. Het is een positieve boodschap (Lelijke mensen rijden auto werkt niet)
2. Het is grappig (Graffiti is meestal niet zo optimistisch en lief)
3. Het is nog echt waar ook (Fietsen is gezond, gezonde mensen zijn mooi)
4. Het is mooi uitgevoerd (Zie die dichte O's, die kleuren, het formaat - deze tekst kán je niet missen)

Kom daar maar eens om in bordenland! Zal dit bord de wereld veranderen? Vast niet. Maar ik word er wel erg blij van. En ik krijg zin om nog meer te fietsen.

15 juli 2014

Héé fietsendief!



Op het Centraal Station van Dordrecht gaat de politie posters en spandoeken ophangen met een 'indringende blik' om fietsendieven af te schrikken. Het idee is afkomstig uit Engeland waar het aantal fietsendiefstallen daalde met 62 procent. In het Algemeen Dagblad staat een artikeltje over de poster en daarin komt een woordvoerder van de politie aan het woord: "Het richt zich op de wetenschap dat als iemand wordt gezien, hij sociaal wenselijk gedrag vertoont. Bij het zien van de posters met een indringende blik, hebben mensen het idee dat ze ook echt worden opgemerkt."

Wat mij zo boeit aan dit idee is het feit dat je eigenlijk wel weet dat het geen échte ogen zijn, maar dat het toch blijkt te werken. Het is dus geen rationele reactie, maar een instinctieve. Diep in ons onderbewustzijn zit blijkbaar een stemmetje dat ons waarschuwt als er indringend naar ons wordt gekeken - of die ogen nou echt zijn of niet.

Een voorbeeld van dezelfde logica hebben we eerder op dit blog besproken. Onderstaand bordje bleek het aantal foutparkeerders met 10 tot 20 procent te verlagen:





In mijn foto-archief vond ik nog deze foto die ik maakte van een bouwterrein in Amsterdam. Geen idee of dit bord het aantal diefstallen verminderd heeft. Maar het is een leuk voorbeeld omdat hier geen menselijke ogen, maar ogen van een uil zijn gekozen. Waarom een uil? Waarschijnlijk omdat een uil uitstekend in het donker kan zien. Maar als je mikt op een instinctieve reactie, een mentale reflex, maakt het niet uit of het logisch is, zou ik zeggen.





Dan heb je ook nog borden waar een oog op is getekend op een abstracte manier. Ik noem dit maar even de symbolische variant. Dat spreekt wellicht op instinctief niveau net zo aan als realistische ogen, maar zeker ben ik daar niet van. Zou daar ooit onderzoek naar zijn gedaan?




Als afsluiter moet ik het natuurlijk ook nog even hebben over waarschijnlijk het meest bekende voorbeeld van het idee dat 'vreemde ogen dwingen': Big Brother uit de roman 1984 van George Orwell. Hieronder plak ik een plaatje uit de filmversie, maar eigenlijk vind ik de tekst uit het oorspronkelijke boek beter. Op de allereerste pagina loopt onze held, Winston Smith, door het trappenhuis van zijn flat naar beneden. Hij beschrijft de posters die op elke verdieping hangen:
"The hallway smelt of boiled cabbage and old rag mats. At one end of it a coloured poster, too large for indoor display, had been tacked to the wall. It depicted simply an enormous face, more than a metre wide: the face of a man (...). On each landing, opposite the lift-shaft, the poster with the enormous face gazed from the wall. It was one of those pictures which are so contrived that the eyes follow you about when you move. BIG BROTHER IS WATCHING YOU, the caption beneath it ran." (download dit boek als PDF).



9 juli 2014

Niet politiek correct

Naast Utrecht C.S.  2014

"Hé Jan! Kan jij even een bord ontwerpen dat mensen zien waar het centrum is?"
"Okee. Maar eh... wat moet er op dat bord staan dan?"
"Gewoon... Dat de mensen zien dat ze naar links moeten voor het centrum."
"Okee. Zal ik er dan het woord 'centrum' op zetten en een pijl naar links?"
"Ja, doe maar. En maak het bord maar lekker groot."
"Okee. En wat doen we met onze buitenlandse bezoekers? Icoontje erop zetten maar?"
"Ja, doe maar. Heb je een icoontje voor 'centrum'?"
"Ik bedenk wel wat."
"Fijn. Bedankt, Jan."
"Geen punt."

3 juli 2014

Verrekte hoge drempels


(Op Twitter gevonden door Justin de Kleuver bij Arie Muller - dank voor de mail!)

Dit bord staat ergens in Brabant: 'Verrekte hoge drempels' staat erop. En ook nog eens 4 x. Ik vind het een BriljantBord omdat het je aanspreekt in normale mensentaal (maar wel lekker kort en krachtig als je het vergelijkt met veel van de huisvlijt die we elders op dit blog tonen) en omdat het, mede daardoor, echt opvalt.

Maar ik zit toch nog met een vraag. Zouden dit soort borden nou tot beter rijgedrag leiden of niet? Het is grappig. Het ziet er mooi uit. Maar wérkt het ook echt? Dát zou ik nou zo graag willen weten. En heel moeilijk is zo'n onderzoek niet: snelheidsmeter plaatsen en dan een paar dagen meten in twee situaties: mét en zónder bord. Dat soort onderzoek door middel van experimenten is ontzettend zeldzaam en dus klooien we waarschijnlijk nog jaren door met dit soort sympathieke, maar op drijfzand en onderbuik gebaseerde, onderborden.