IJmuiden, enjoy it!

Tja, wat moeten we over dit bord nu zeggen. Dat IJmuiden je een fijne uitgaansavond wenst ("enjoy it")? Dat in de kleine lettertjes staat dat je je daarbij wel een beetje moet gedragen.....? En dat die kleine lettertjes wel een heel klein beetje héél groot zijn uitgevallen?

De politie - zo verraadt de huisstijl - weet met dit bord een heerlijke sfeer van gastvrijheid en gezelligheid te creëren. Met de temperatuur van een koelcel in de nabijgelegen visafslag. Ja,  IJmuiden, Enjoy It! Wij krijgen opeens ook enorme trek in een borrel....

Opgeheven vingertje

Leyweg, Den Haag

 

 

Hier zien we een mooi voorbeeld van een BijzonderBord met huisvlijt van een, vermoed ik, boze bewoner. Het is trouwens ook een BabyBord vanwege de plaatjes die wel uit een kinderboek lijken te komen. En wat een prachtig opgeheven vingertje - letterlijk. Wat ik vooral zo mooi vind aan dit bord, is dat de uitstraling van echte verkeersborden is geleend: een rechthoekig informatiebord en een driehoekig verbodsbord.

De boodschap is echter niet consequent en dat maakt het bord tot een wat verwarrend geheel. We worden eerst streng toegesproken: de toegang tot deze binnentuin is verboden en het artikel uit het wetboek van strafrecht wordt genoemd om dat verbod te bekrachtigen. Daaronder wordt de strenge boodschap echter genuanceerd in forse HOOFDLETTERS: de tuin is namelijk wel toegankelijk voor bewoners. Maar daarna komt het opgeheven vingertje weer terug, want denk maar niet dat bewoners hun gang kunnen gaan: geen bloemen plukken, geen honden en geen spelende kinderen. Zo gaan we van ´nee´, via ´ja´ weer terug naar ´nee´: best veel voor één bord.

Keep it simple

Rijnboulevard, Dusseldorf, zomer 2013

In een recent artikel in het blad Communicatie stelt oud-lector Bert Pol dat pogingen om overheidsboodschappen ludiek te verpakken gedoemd zijn te mislukken: de vaak complexe boodschap raakt door de schijtlolligheden namelijk volstrekt buiten beeld. Gebruik op borden dus heel eenvoudige boodschappen die zich tot de essentie beperken, zo is daarom zijn aanbeveling.

De boodschap op dit bord is kinderlijk eenvoudig. En juist door het plaatje van de essentie overtuigend geworden, zo merkte ik. Juist het eenvoudige plaatje ontlokte mij het gevoel dat ik hier natúúrlijk de boel niet ga blokkeren. Zou Pol gelijk hebben?

Happy Halloween

3 November, Rond de St. Bavo, Haarlem

Nee, dit is natuurlijk geen topper. Maar zo in het Halloweenweekend wel toepasselijk. Even dan dus maar....

Omdat mijn fiets daar stond?

Oktober 2013 - Twitter/Utrecht

Als je dit bordje ziet hangen weet je in ieder geval dat hier stront aan de knikker is (of recent was). In ieder geval lijkt het bord dus iets angstigs over de staat van de plek te zeggen. Maar als je de reacties op twitter (waar wij dit Utrechtse bordje oppikten) mag geloven zegt het bord minstens zoveel over de staat van onze rechtsstaat. Omdat mijn fiets daar stond? twitterde Folkert Jensma dan ook fijnzinnig.

"Omdat mijn fiets daar stond" is de titel van een documentaire uit 1966 van Louis van Casteren over keihard optreden van de Amsterdamse politie tegen 'provo's' rond het huwelijk van Beatrix en Claus. De film riep forse vragen op over de legitimiteit/rechtsstatelijkheid van dat optreden.   

Tunnel van de Toekomst meets Bello

Oss, oktober 2013

Dit bord vonden we laatst in Oss, naast de Tunnel van de Toekomst. De innovatieve tunnel die fietsers onder de even innovatieve Weg van de Toekomst doorvoert. Een cleane, strakke, omgeving vol technische hoogstandjes en modern design. Waarin echter wel volgens de regels der kunst voor de trein gewaarschuwd moet worden. Zou de plaatser de ironie van dit BelloBord gezien hebben?

Maar geloof het of niet, voor zover wij hebben kunnen nagaan hebben we hier domweg nog geen ander bord voor. Misschien maar goed ook. Want had u hier liever Fyra gezien?

Voor de jongeren onder ons: Bello was de koosnaam die nogal eens aan de laatste stoomtreinen in Nederland werd gegeven. Zo hier en daar vindt u nog een echte Bello, zoals ook nu nog bij de museumtram Hoorn-Medemblik: een levensechte hakkepuf, mét stoomwolken.

Beheer uw bord, anders doet een ander het voor u

Amersfoort (foto: Paul van Soomeren)

Als je een camera ophangt, doe je dat om toezicht te houden. Via de camera hou je alles schoon, heel en veilig. Tenminste: dat idee wil je geven. Om de voorbijgangers daarvan op de hoogte te brengen, hang je een bordje op. Maar dat bordje zelf moet je dan wel schoon en heel houden, anders gaat de voorbijganger zich toch afvragen of je wel zit op te letten. In Amersfoort ging het helaas mis, zo blijkt uit deze foto (die we ingezonden kregen van bordwatcher Paul van Soomeren). Een perfect voorbeeld van een BeheerloosBord. Overigens is Amersfoort niet de enige gemeente: eerder maakte ik al een foto in Den Haag.

Eén sticker zegt vaak meer dan duizend borden

Hollands Spoor, Den Haag

 

 

Hier praten twee stemmen door elkaar heen. Het bord was oorspronkelijk van de gemeente en de politie en de boodschap was dat hier cameratoezicht is. Daarna kwamen de gewone mensen en die plakten hun stickers over die boodschap heen. Daardoor is de oorspronkelijke boodschap van het bord, Hier is toezicht, veranderd in het tegenovergestelde: Hier is helemaal geen toezicht. De stickers zijn het bewijs. De overheid wilde iets moois doen in de straat, maar is daarna nooit meer terug gekomen om te controleren of het is gelukt. Het is een BeheerloosBord: een stil slachtoffer van voorbijgangers. Alhoewel, 'stil' slachtoffer? Eigenlijk is dit bord best luidruchtig.

Use it, Lose it

De Pijp, Amsterdam

Dit Amsterdamse bord is de oervariant van het Bangbord (met dank aan Amsterdams gemeenteraadslid Jan Hoek voor de term). Als je het imago van Amsterdam als gevaarlijke stad wilt onderstrepen moet je het zo doen. Want wat denk je als je een gezellig dagje uit in Amsterdam hebt en je ziet her en der dit soort bordjes staan? 'Dan moet het hier immers wel écht niet pluis zijn. Maar wat nog veel erger is: op een aantal plaatsen staan deze bordjes al jaren. Daarmee zegt de politie in feite dat ze allang weet dat er hier vaak sprake is van straatroven, maar dat ze er domweg niets tegen weten te doen. Daarom is het dus wellicht inderdaad een Bangbord, minstens zozeer nog is het een BeschaamBord. Wij zijn niet de eersten en ook zeker niet de enigen die het zeggen. Wanneer zou de politie er nu eens wat mee doen?

Kan het misschien met nóg iets meer tekst?

Leidseplein, Amsterdam



Een prachtig voorbeeld van een BrilBord. Neem even rustig de tijd om deze brief van de overheid aan de bewoners en ondernemers te lezen. En? Weet u nog wat u zojuist hebt gelezen? Wij ook niet. En dat terwijl het eigenlijk vrij eenvoudig is: we moeten ons huisvuil voorlopig hier neerzetten omdat de straat is opgebroken. Dat mag alleen op dinsdag en vrijdag. Bedrijven volgens contract.
We hebben hier te maken met een schoolmeester die zijn bord helemaal vol kalkt om misverstanden te voorkomen. Resultaat? Eén groot misverstand. Waarom hangen hier twee borden met een totaal andere insteek en 'taal'? Het lijkt wel of de borden onderling om aandacht vechten. Dit is geen pedagogisch verantwoord onderwijs, dit is een schizofreen die teveel woorden nodig heeft om iets heel eenvoudigs duidelijk te maken.

Dacht 't wel.

Balistraat, Amsterdam

 

 

Is dit nou een BriljantBord of een BeginnersBord? Een mannetje met een rode trui staat sinds kort overal in Amsterdam op containers en roept ons op onze spullen niet naast de container neer te zetten. Het mannetje spreekt me aan: met z'n armen over elkaar heeft hij iets onverzettelijks, maar zijn woorden zijn joviaal. 'Dacht 't niet', zegt 'ie. Hij valt ook meer op dan een bordje op een paal: hij hangt op ooghoogte, die opvallende trui en die tekstwolkjes trekken je ogen als vanzelf naar hem toe. Hier is een vormgever aan de slag geweest die iets begrijpt van communicatie. Het buurtmannetje heeft zelfs een eigen Facebookpagina. Hij leeft.
Maar het buurtmannetje leeft natuurlijk niet echt en staat daardoor enorm voor paal. Hij appelleert aan de norm dat we samen de buurt schoonhouden. Door zijn kordate uiterlijk wekt hij de indruk dat hij desnoods eigenhandig de boel wel zal opruimen. Maar op de foto zien we dat hij is ontmaskerd als de levenloze sticker die hij is. Die berg afval naast de container heeft een andere boodschap: 'Dacht 't wel.' Het bordje is briljant, maar niet genoeg. Als je stevig inzet op communicatie, moet je net zo steving inzetten op opruimploegen en handhavers om de boodschap waar te maken.

Gezellig hier!

Centrum Amersfoort, september 2012

Hoeveel wantrouwen kan je op een halve vierkante meter proppen, lijkt hier de uitdaging te zijn geweest. Nou, heel wat dus. Lekker bevorderlijk ook voor de binnenstedelijke sfeer, zullen we maar zeggen. De eigenaar van het pand waar dit aan hing verdient zijn brood vast niet in de hospitality. En ook niet in de security, hopen we dan maar. Want daar weten we inmiddels toch beter? Toch? Toch?

Vreemde ogen dwingen

Dit bord reduceert foutparkeren op laad- en losplaatsen met zo’n tien procent. Het effect was nog groter in het rustige deel van de straat: daar waren 18% minder foutparkeerders. Vrouwen en allochtone bestuurders trekken zich trouwens niets van de ogen aan, zo bleek uit deze proef die werd gehouden door onderzoekers van de Radboud Universiteit en bureau Goudappel Coffeng.

In Engeland werkten de ogen ook: het aantal fietsdiefstallen op de campus van de Universiteit van Newcastle daalde met 62% op plekken waar posters met starende ogen - en een korte waarschuwing - werden opgehangen. Op plekken waar geen posters hingen, nam het aantal fietsdiefstallen toe met 63% - dat dan weer wel.

Nóg een bewijs dat vreemde ogen dwingen: mensen stopten drie keer zoveel geld in de fooienpot in de tearoom op dezelfde universiteit als er een bordje met ogen naast stond. En mensen ruimden hun dienblad ook beter op na de maaltijd.

Aandoenlijke huisvlijt

Flevopark, Amsterdam

Hoe maak je een bord dat mensen vertelt dat ze hun hond moeten aanlijnen? Simpel: je zet er een plaatje van een aangelijnde hond op. Vervolgens schrijf je eronder wat de bedoeling is en wanneer honden wel mogen loslopen. Klinkt simpel, toch? Maar zo simpel is het niet, getuige bovenstaand BeginnersBord.
Tip 1: Begin Niet Elk Woord Met Een Hoofdletter. Nu lijkt het wel of hier staat dat alleen aangelijnde honden mogen loslopen. Het Ministry of Silly Walks zou daar wel raad mee weten.
Tip 2: Laat iemand met verstand van vormgeving even kijken naar lettergrootte en plaatsing van de tekst. Dat vergroot de leesbaarheid enorm.
Tip 3: Zorg voor een simpele, niet mis te verstane boodschap. Benoem niet de uitzondering, maar de regel: Honden verplicht aanlijnen (van 1 mei tot en met 30 september).

Een ambtenaar windt zich op....

  

Sarphatistraat, Amsterdam                                     100 meter verderop: de kracht van herhaling...

De ambtenaar die deze borden ophing vond kennelijk dat het bord 'alleen voor voetgangers' niet voldoende was. En dat 'verboden te fietsen' ook niets uit zou halen. Dus zette hij (zij?) zich achter de PC om deze preken te dichten. Niet dat ze wat uithaalden overigens. Dus veranderde de ambtenaar van tactiek, want na enige tijd kónden fietsers er domweg niet meer rijden, zie hieronder.




Het straatmeubilair dat de ambtenaar er voor inzette zijn eigenlijk 'nietjes', bedoeld als fietsparkeerplaats. Maar dát was natuurlijk niet de bedoeling. Dus liet hij (zij?) op elk van de nietjes ook  nog weer een bord 'verboden fietsen te parkeren' plaatsen. Wederom niet dat het wat uithaalde, natuurlijk, want inmiddels ontrolde zich hier een machtsstrijd (zie onder - foto volgt -). In de buurt gaat het gerucht dat de ambtenaar inmiddels ziek thuis zit......

Laat voetgangers de ruimte

Roelof Hartplein, Amsterdam

Laat voetgangers de ruimte. Ik weet niet wat ik nou van dit bordje vind. De eerste associaties die in me opkomen zijn 'schattig' en 'lief'. Het had ook de titel van een dichtbundel kunnen zijn. Het bordje herinnert me aan die campagne van vroeger: 'Roken? Daar komen we samen wel uit.' Er spreekt een optimisme uit dat eigenlijk nergens op is gebaseerd. Dat blijkt hier in elk geval uit de fietsen en brommers die pal onder dit bordje staan. Maar toch... Het is een BijzonderBord en dat is het.

Sorry, heeft u een momentje?

Geldersekade, Amsterdam

Als je bord is bedoeld voor mensen die met 50 kilometer per uur langsrijden, moet je zo min mogelijk tekst gebruiken. Daarom staat er op snelheidsborden alleen maar een getal en geen tekst. De maker van deze borden heeft zich niet aan deze eenvoudige regel gehouden. Je moet flink op het rempedaal trappen wil je deze twee borden kunnen lezen. En je hebt een bril nodig.
Kon het ook anders? Ja. Driekwart van de tekst op de twee borden is identiek: het enige verschil is dat het bovenste bord zich richt op vrachtverkeer (die mogen er nooit in) en het onderste bord op andere voertuigen (die mogen er niet in tussen 18 en 7 uur). Het zou grappig zijn als het niet zo gevaarlijk was: dit is een BotsBord pur sang.

Makkelijker kunnen we het niet maken.....

Veemkade, Amsterdam

Neem even een klapstoeltje mee, als u hier voorbij moet..... Want wat wil deze verkeerstotempaal nou zeggen? Voetpad? Fietspad? Eh... alleen tussen de witte lijnen een fietspad? Maar hoe kom je daar dan in hemelsnaam? Met de lift de grijze flat links in en dan springen? Als fietser moet je dan ook nog uitkijken dat je niet slipt op de stalen randen (huh?), als automobilist moet je uitkijken voor uit de grond schietende paaltjes. Die wandelaar die hier toch nog durft te lopen snapt het kennelijk ook niet meer, want die loopt nu dus midden op het fietspad. Of toch niet?

Je zou er om lachen als het niet zo tragisch was. Want deze borden hebben er een paar jaar gestaan. Letterlijk vanaf het ene dodelijke ongeval als gevolg van een onduidelijk aangegeven verkeerssituatie tot het andere, wederom wegens een onduidelijk aangegeven verkeerssituatie. Als je dit zo ziet verbaast je dat toch niet? Inmiddels is deze paal gelukkig vervangen door een bord dat - eindelijk - wel duidelijk is. Voor zolang als dat duurt tenminste...

Veilig Winkelen

Luttekestraat, Zwolle

Dit is eigenlijk geen BijzonderBord, maar een BizarBord. Zeer complexe boodschap, moeilijk vormgegeven en driedubbelloops. Ik zie een dief weghollen met een flatscreen of aktentas onder zijn arm. Hij staat in een witte gevarendriehoek met aan zijn voet een staaf dynamiet die aan twee kanten tegelijk ontploft. Rechts zie ik drie logo's van organisaties die blijkbaar ook zorgen voor ontploffingen: gemeente Zwolle, citycentrum Zwolle en politie. Boem, boem, boem.
Het bord roept vooral heel veel vragen bij me op. De overheersende vraag luidt echter: Waarom noem je iets veilig winkelen als er een weghollende dief in beeld is?
[Naschrift: Marnix snapt het wel. Je moet het bord dat erboven hangt ook bekijken. Dieven mogen vanwege het veilig winkelen niet harder wegrennen dan met 30 kilometer per uur.]

Opruimplicht GELDT OVERAL

Noordzijde, Sloterplas, Amsterdam

Hondenpoep is altijd goed voor heftige discussies tussen voorstanders van honden ('Sociale functie, schrikken inbrekers af, goed voor de gezondheid') en tegenstanders ('Poep, poep, poep, blaffen en bijten. En poep'). Dus moet je als gemeente gebieden aanwijzen waar de hond mag poepen en waar niet. Waar dat niet mag moet de poep worden opgeruimd door het baasje. Er zijn heel veel borden die de hondenuitlater daarop wijzen, maar het bord hierboven is mijn favoriet. Vooral door het strenge onderbord GELDT OVERAL dat de gezellige en olijke bovenbuurman volledig overschreeuwt. Ook doordat het natuurlijk gewoon waar is: de opruimplicht geldt overal.

Fiets! Geen fiets!

Westerdoksdijk, Amsterdam

Hier heb ik een paar minuten in totale verwarring naar staan kijken. Eerst zag ik die enorme fiets op de muur. Is dat kunst? Daarnaast een piepklein verbodsbordje: hier mag je geen fietsen en bromfietsen parkeren. En dan staat er ook nog een echte fiets tegen de muur. Het eindresultaat is in elk geval dat er van de twee boodschappen één overheerst: Fiets! De grote fiets aan de muur wint het gevecht om mijn aandacht: hier zou ik mijn fiets neerzetten als ik haast had.

Directe communicatie

Amsterdam Oost

Opvallend aan dit BrulBord vind ik (naast het uitroepteken) het stoere lettertype en de manier waarop de tekst het bordje precies vult. Dat ziet er krachtig uit. Ik ga mijn fiets in het rek zetten.
En toch... Kan je iemand wel verplichten om iets te doen? Is het niet zo dat je alleen iets kan verbieden? In dat geval is hier dus sprake van een soort misplaatste strengheid; een machteloze schreeuw. Maar als je wel iets kan verplichten, vind ik het een mooi kort en krachtig bord.

Kunstenaar aan het werk

Diemerzeedijk, Diemen

De ontwerper van dit bordje is een kunstenaar. Kijk eens naar de pootjes van dat hondje, naar die schouderpartij van het baasje met z'n origami-benen. Hier is de Picasso van de uitlaatborden aan het werk geweest.
En toch is het een BrulBord en geen BriljantBord. Waarom? Door dat VERPLICHT! dat onderaan staat. Dat past niet op dit overigens positief geformuleerde bord. Er staat namelijk niet wat verboden is (loslopende honden), maar wat de bedoeling is (honden aan de lijn). Door dat 'verplicht' gaat het bord toch richting een verbod en dat is jammer. Maar het blijft een prachtig bordje en volgens mij is het ook uniek. Ik heb het in elk geval nooit elders gezien. En dat zet mij aan tot naleving van de regels. Sterker nog: áls ik een hond had zou ik zelfs netjes de halsband aan de staart knopen. Want zo hoort het volgens dit bord.

Ha Sander, al een tijdje niet bij de Diemerzeedijk geweest zeker? Want het blijkt dat jouw bord zich ook aan de seizoenen weet aan te passen. Toen onlangs de herfst inviel zag het bord er opeens zo uit. In deze donkere dagen veel beter voor de veiligheid van mens en dier, toch? Groet, Marnix